Hasta Adam: Avrupa Birliği!..

7 Temmuz’da yayınladığımız “Türkiye Avrupa Birliği’ni Hasta Mı Edecek?” isimli analizde Avrupa Birliği’nin kendi içinde serbest dolaşım kararı almasını ancak Türkiye’ye seyahat uyarısını kaldırmamasını irdelemiştik.

Burada sayıların bize anlattığı AB ülkelerinin toplamına baktığımızda düşük gibi gözüken günlük vak’a sayılarının aslında tek tek ülke olarak bakıldığında iki ana gruba ayrıldığı sonucuydu.
– Salgını kontrol altına alan ülkeler (AB 41 – 41 ülke)
– Salgının devam ettiği ülkeler (AB 7 – 7 ülke)

Bu şartlarda salgının devam ettiği 7 ülkenin istisna tutulmadan alınan bir serbest dolaşım kararının çok da sağlıklı olmadığı kanaati ile değerlendirmemizi aşağıdaki slogan ile kapatmıştık:

“Bırakınız kendi kendilerini hasta etsinler…”

Bu analizin üzerinden 10 gün geçtiğine göre geriye dönük neler olmuş bir bakalım!

Başlangıcımızı yine tüm AB ülkeleri ile yapalım:

Ülke	27 Haziran – 7 Temmuz Ortalama Günlük Vak’a (Standart Sapma)	8 – 17 Temmuz Ortalama Günlük Vak’a (Standart Sapma)
AB Ülkeleri	8.6 (%14.1)	9.4 (%19.0)
Türkiye	14.3 (%8.9)	11.7 (%4.1)

10 gün sonra vak’a sayılarında Türkiye’de %20’ye yakın düşüş olmasına rağmen (14.3 –> 11.7) AB ülkelerinin toplamında %10’a yakın artış (8.6 –> 9.4) olduğunu açıkça görebiliyoruz. Aynı zamanda Türkiye’de standart sapma da düşerken, yâni ön görülebilirlik artarken AB ülkelerinde zâten yüksek olan standart sapma daha da yükselmiş durumda. Bu da günden güne dalgalanmanın arttığı ve salgının kontrolden çıkmaya başladığını gösteriyor.

Bu aşamada günlük verilere de bir bakmakta fayda var.

Nitekim, 7 Temmuz’da çok yavaş bir düşüş eğilimi gözlemlediğimiz ancak standart sapmanın yüksek olması nedeniyle tahmin etmenin zor olduğu AB ülkelerinde müteakip 10 gün bu sefer hafif bir yükselme eğilimi gördük. Fakat çok açık olan bir gerçek var ki Türkiye ile AB ülkelerinin arasındaki makas oldukça daralmış durumda, hatta bugün Türkiye’den daha fazla vak’a görüldüğü de bir gerçek!

Peki 10 gün önce 2 grupta sınıflandırdığımız ülke grupları vardı. Acaba bu artış sadece salgının devam ettiği 7 ülkeden mi kaynaklanıyor? Peki salgının kontrol altında olduğunu sandığımız 41 ülkede durum nedir?

Ülke	27 Haziran – 7 Temmuz Ortalama Günlük Vak’a (Standart Sapma)	8 – 17 Temmuz Ortalama Günlük Vak’a (Standart Sapma)
AB 41	5.5 (%17.9)	6.5 (%21.7)
AB 7	28.0 (%16.3)	27.8 (%24.2)
Türkiye	14.3 (%8.9)	11.7 (%4.1)

Suçu sadece 7 ülkeye atmak büyük haksızlık değil mi? Anlamlı bir düşüş olmasa da aynı seviyeyi korumayı başarmışlar! Ancak salgının kontrol altında olduğu (!) 41 ülkede vak’a sayılarında %20’ye yakın bir artış olması şaşırtıcı değil mi? Peki günlük olarak bakarsak acaba bir yükselme eğilimimi göreceğiz yoksa sadece bir dalgalanma mı?

7 AB ülkesinde bir düşüş eğilimi var gibi gözüküyor ancak çok fazla dalgalanma olması nedeniyle çok güvenilir değil. Ancak 41 AB ülkesinde bir yükselme eğilimi olduğunu da görmezden gelemeyiz. Türkiye’deki düşüş nispeten yavaş ancak tutarlı bir eğilimden bahsedebiliriz.

Netice itibariyle 7 Temmuz’daki tahminlerimizi doğrulayacak bir gidişattan söz edebiliriz. Yâni kendi kendilerini hasta ettiler!.. Bu durumda yeni sloganımız:

Hasta Adam: Avrupa Birliği…