Asgarî Ücret Ne Olmalı – 2
“Asgarî Ücret Ne Olmalı-1” paylaşımımızda 2023 yılı için enflasyon penceresinden bakarak tahminimizi paylaşmıştık. Bu paylaşımımızda ise Ağustos 2020’den beri belli aralıklarla ölçtüğümüz ve en son 2022 başında güncellediğimiz (Asgâri Ücretin ve Farklı Ürünler Temelinde Alım Gücünün Yıllara Göre Değişimi-2022 Güncelleme) farklı ürünler temelinde alım gücü açısından geldiğimiz noktayı ve beklenen artışı değerlendireceğiz.
Hızlıca bugün îtibâriyle güncel duruma bir göz atalım ve sonrasında ne olmalı değerlendirelim.
Tüm grafiklerden üzere bugün îtibâriyle tüm başlıklarda ciddi anlamda yıllarca geriye gidildiği açıkça görülebiliyor. Bu geri gidişi rakamsal ve yıl olarak aşağıda kısaca tablo halinde görüyoruz.
| Ürün | Tarihî Yüksek (Yıl) | 2022 Yıl Sonu | Fark (%) | Eşdeğer Yıl |
|---|---|---|---|---|
| Dolar | 445 (Ocak 2016) | 295 | -%33,7 | 2007 |
| Ekmek | 388 (Ocak 2020) | 225 | -%42,0 | 2015 |
| Süt | 1.188 (Ocak 2019) | 647 | -%45,5 | 2010 |
| Et | 78,3 (Ocak 2021) | 51,2 | -%34,6 | 2012 |
| Benzin | 394 (Ocak 2021) | 316 | -%19,8 | 2017 |
| Doğalgaz | 1.806 (Ocak 2022) | 1.056 | -%41,5 | 2015 |
| Elektrik | 4.663 (Ocak 2019) | 3.460 | -%25,8 | 2015 |
Tablodan da açıkça görüleceği üzere temel asgarî ücretin alım gücü gıda maddelerinde 2010-2015 arasına, enerji kalemlerinde 2015-2017 arasına, dolar temelinde ise 2007 yılına kadar geriye dönmüş durumda.
Ancak tam artış arefesinde olduğumuzu düşünürsek gerçekleşecek artış ile bu durum büyük ölçüde değişecektir. Gelin gündemde en çok telaffuz edilen ve bizim de tahmnimiz olan %50 artış ile gerçekleşecek duruma bir bakalım.
%50 zam (8.250 TL) gerçekleşirse karşılaştırma bahis bir çok kalemde ciddi bir düzelme görebiliyoruz. Özellikle et, benzin ve elektrikte târihî zirvenin ötesine geçilebileceğini söyleyebiliriz. Yukarıdaki tabloyu bu senaryo için güncelleyerek değerlendirmemize son verebiliriz.
| Ürün | Tarihî Yüksek (Yıl) | Ocak 2023 | Fark (%) | Eşdeğer Yıl |
|---|---|---|---|---|
| Dolar | 445 (Ocak 2016) | 413 | -% | 2019 |
| Ekmek | 388 (Ocak 2020) | 337 | -% | 2019 |
| Süt | 1.188 (Ocak 2019) | 971 | -% | 2016 |
| Et | 78,3 (Ocak 2021) | 80 | -% | – |
| Benzin | 394 (Ocak 2021) | 413 | -% | – |
| Doğalgaz | 1.806 (Ocak 2022) | 1.609 | -% | 2017 |
| Elektrik | 4.663 (Ocak 2019) | 5.190 | -% | – |
Yıl içinde enflasyonun etkisi ile fiyatların artacığı gerçeğini düşündüğümüzde önceki paylaşımımızda önerdiğimiz üzere Temmuz ayında yeni bir artış ile alım gücünün kaybının önlenmesi sağlanmalıdır.
Görelim zaman ne gösterecek ve ne yönde karar alınacak.