Asgarî Ücret Ne Olmalı – 1

“Asgarî Ücretli Enflasyon Altında Ezildi Mi?” paylaşımımızda 2023 yılı için tahminimizi paylaşacağımızı söylemiştik.

İlk olarak bu paylaşımdaki bir grafiği tekrar inceleyerek 2023 tahminimiz için bir temel oluşturalım.

Bu grafikte iki tarih dikkatimizi çekiyor: 2004 ve 2016. Bu iki tarihte yapılan artışların alım gücünü ciddi miktarda yukarı çektiği ve yükseliş eğilimine âdetâ doping etkisi yaptığını söyleyebiliriz. Bu tarihlere dikkat çekmemizdeki sebep 2023 yılında benzer bir hareket olması ihtimali.

Bugünlerde zikredilen rakamlar hepinizin mâlumu; 7.000 TL altında hiç bir rakam telaffuz edilmezken genel beklenti 8.000 TL’nin üzerinde yoğunlaşıyor. Bu aşamada biz de tahminimizi belirterek gerçekleşmesi hâlinde grafiğimizin nasıl değişeceğini bir görelim.

Ancak ister istemez bazı kabuller de yapmamız gerekecek. Önümüzdeki 2 ay için aylık enflasyonu son 6 ayın ortalaması olan %3 olarak kabul edelim ve %50 artışa tekâbül eden 8.250 TL asgarî ücret için grafiğimizi güncelleyelim.

Asgarî ücretin %50’lik artışla 8.250 TL olması hâlinde aynı 2004 ve 2016 yıllarında olduğu gibi bir sıçrama olacağını görebiliyoruz. Ancak o dönemlerin aksine yüksek enflasyonun devam ettiğini düşündüğümüzde yıl sonuna kadar bu durumu ne kadar koruyabileceğiz ona da bakalım. 2023 yılı için enflasyon tahminini %35 olarak ön görerek yıl sonuna kadar değişimi hesaplayacağız.

Görüleceği 2004 ve 2016’nın aksine yapılacak %50’lik artış her ne kadar başlangıçta sıçrama etkisi yaratsa da, yıl sonuna kadar enflasyona karşı asgarî ücretlilerin alım gücünü korunamıyor. Bu durumda geriye 2 seçenek kalıyor; 1) Ocak ayında %50’nin üzerinde artış yaparak yıl başında ciddi bir nefes alma sağlayarak yıl sonuna doğru en azından Temmuz 2022’deki seviyeyi korumak ya da 2) Şu an yapılacak %50 artışa ilâve olarak Temmuz 2023’te %20 mertebesinde bir ara dönem artış yapılarak alım gücünün korunması.

Daha büyük bir ihtimal olarak ikinci seçeneği ön gördüğümüzü söylmekte fayda var. Bu durumda yukarıdaki grafiğimizi bu ihtimale göre güncelleyerek paylaşımımıza son verelim.

Yıl başında yapılacak %50’lik artışın üzerine %20’lik bir Temmuz artışı yıl başındaki sıçrama etkisinin ardından bu etkinin yıl sonuna kadar korunmasını ciddi ölçüde sağlayacaktır.

Bu pencereden bakıldığında sayılar bize bunları söylüyor. Asgarî ücret ile ilgili farklı pencerelerden de değerlendirmelerimiz ve tahminlerimiz olacak. Onları da en yakın zamanda sizlerle paylaşacağız.

Görelim zaman ne gösterecek ve ne yönde karar alınacak.