Küresel Ticârette Türkiye

Genel olarak baktığımızda ihrâcatımız da ithâlatımız da sürekli artış eğilimi gösteriyor. İhrâcatımızın ithâlatımızı karşılama oranının %30’u da %80’i de görmekle berâber son 10 yılda sürekli bir yükseliş eğiliminde olduğunu söylemek mümkün.

Bugünkü konumuz bunların hiçbiri değil. Bugün kendi sınırlarımızın dışına çıkarak dünyadaki yerimizin yıllara göre değişimine bakacağız.

Öncelikle dünya ticâretinin yıllar içindeki değişimine bir göz atalım.

Grafik 1 – Küresel Ticâret (1969-2021)

Dönemsel duraklamalar ve düşüşler dışında genel olarak artış olduğunu görüyoruz. 2021 yılında ise her ne kadar son çeyrek için tahmînî veriler alınmış olsa da ilk defa 20 trilyon ABD doları seviyesinin aşıldığını söyleyebiliriz.

Aynı dönemde Türkiye’nin dış ticâretinin değişimine de bakalım.

Grafik 2 – Küresel Ticâret – Türkiye’nin Dış Ticâreti (1969-2021)

1/50 ölçekte karşılaştırdığımızda Türkiye’nin dış ticâretinin küresel ticârete uyumlu olarak hareket ettiğini söyleyebiliriz. Ancak grafikte dikkatimizi çeken başlangıçtaki açık farkın giderek kapandığı ve son yıllarda öne geçildiği gerçeği… İşte bugün tam da bunu inceleyeceğiz.

İthâlat ve ihrâcatımızın küresel ticâreteki oranını sizlerle paylaşacağız.

Grafik 3 – Türkiye’nin İthâlat ve İhrâcatının Küresel Ticâretteki Payı (1969-2021)

Grafiğe baktığımızda ithâlat 2004’te %1 sınırını aşarken ihrâcatın ise geçtiğimiz yıl yâni 2021’de ilk olarak %1 üstüne çıktığını görüyoruz. Gelin bu grafiği biraz daha süsleyelim. Nüfusumuzun dünya nüfusuna oranını da ekleyerek ticârettki payımızı mukayese edelim.

Grafik 4 – Türkiye’nin İthâlat ve İhrâcatının Küresel Ticâretteki Payı – Nüfus Oranı (1969-2021)

Bu gözle bakınca nüfusumuza nispetle ithâlatımızın yüksek iken ihrâcatımızın da son yıllardaki artışla neredeyse kafa kafaya geldiğini söyleyebiliriz. Görünen o ki son yıllardaki artış devam ettiği takdirde ihrâcatta da nüfusumuzun karşılığını alacağız ve hattâ üstünde bir orana ulaşabileceğiz.