Fransız Mallarına Boykot!.. Kime Yarar, Kime Zarar?
Son yaşanan karikatür krizi ile tekrar gündeme gelen Fransız mallarının boykotu üzerine Fransa ile dış ticâret verilerimizi bir incelemeyelim; bakalım karşımıza ne çıkacak?
Öncelikle bir parantez açmak isterim: Hiç bir toplumun hattâ hiç bir bireyin kutsal saydığı değerlere değil hakaret etmek mizah malzemesi yapmanın dahi hoş görülecek bir şey olmadığını düşündüğümü belirtmek isterim. Demokrasi, bu kabil davranışları hoş görmek değil aksine bu kabil davranışları önlemektir.
İlk olarak Fransa ile dış ticâretimizin çift yönlü olarak verilerinin son 10 yıldaki değişimine bakalım.
| Milyar ABD Doları | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 (8 Ay) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İthâlat | 9.2 | 8.6 | 8.1 | 8.1 | 7.6 | 7.4 | 8.1 | 7.4 | 6.4 | 3.8 |
| İhrâcat | 6.8 | 6.2 | 6.4 | 6.5 | 5.9 | 6.0 | 6.6 | 7.3 | 7.6 | 4.0 |
| Toplam Dış Ticâret | 16.0 | 14.8 | 14.5 | 14.6 | 13.5 | 13.4 | 14.7 | 14.7 | 14.0 | 7.8 |
| Karşılama Oranı (%) | 73.7 | 72.2 | 78.9 | 79.6 | 76.9 | 81.8 | 81.6 | 98.3 | 120.2 | 106.7 |
Grafiğe baktığımızda 2011 yılında 16 milyar ABD Doları olan toplam dış ticâretimizin 13 milyar ABD Doları mertebesine düştüğünü görüyoruz. İhrâcâtın ithâlâtı karşılama oranı ise 2017 yılına kadar %75-%80 aralığında değişirken 2018 ve sonrasında ciddi bir tırmanışa geçmiş ve 2019 yılı itibâriyle %100’ün üzerine yâni dış ticâret fazlası verir hâle gelmiştir.
Burada bu düşüşün ithâlâttaki düşüşten kaynaklandığını tabloda açıkça görüyoruz. İthâlâtımız 2011’de 9.2 milyar ABD Dolarından %30 düşüş ile 2019 yılında 6.4 milyar ABD Dolarına gelmiştir. Aynı dönemde ihrâcâtımız ise %9 artış ile 6.8 milyar ABD Dolarından 7.4 milyar ABD Dolarına çıkmıştır.
2020 yılında ise hâlen dış ticâret fazlası vermekle berâber önceki yıllara göre oldukça düşük bir rakamla 10 milyar ABD Doları mertebesinde kapatılacağı görülmektedir. Ancak bu düşüşün son 9 yıldaki düşüş eğiliminin dışında küresel salgının etkisi ile olduğunu da unutmamak gerekir.
Buradan Fransa ile ticâretimizin toplam dış ticâretimiz içindeki payına geçelim.
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 (8 Ay) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Toplam İthâlattaki Payı (%) | 3.8 | 3.6 | 3.2 | 3.4 | 3.7 | 3.7 | 3.5 | 3.3 | 3.1 | 2.9 |
| Toplam İhrâcattaki Payı (%) | 5.0 | 4.1 | 4.2 | 4.1 | 4.1 | 4.2 | 4.2 | 4.3 | 4.5 | 4.1 |
| Toplam Dış Ticâretteki Payı (%) | 4.3 | 3.8 | 3.6 | 3.6 | 3.8 | 3.9 | 3.8 | 3.8 | 3.7 | 3.4 |
Toplam ithâlattaki payın %3.8’den %2.9’a kadar gerilemesi ile ithâlattaki düşüşü belirgin bir şekilde bu tablodan da görüyoruz. İhrâcattaki artışın ise aslında toplam ihrâcattaki artış ile doğru orantılı olduğunu toplam ihrâcattaki payda anlamlı bir değişiklik olmaması ile anlıyoruz.
Bu bilgiye başka son bir açıdan bakarak biraz daha ayrıntıya ineceğiz. İhrâcatımızın ithâlatımızı karşılama oranlarını toplam ve Fransa özelinde karşılaştırmasını yapalım.
Sürekli olarak ortalama %17 mertebesinde farkla Fransa ile dış ticâretimizde çok belirgin olarak toplam dış ticâretimize göre daha başarılı olduğumuz görülüyor.
Peki bu ticârette hangi ürünler ön plana çıkıyor. Biz Fransa’dan en çok ne alıyoruz ve onlara en çok ne satıyoruz?
Son 10 yılın toplamında en çok ithâlat yaptığımız 10 ürün grubuna bir bakalım.
| Ürün Grubu | Toplam (Milyar ABD Doları) 2011-2020 (8 Ay) |
|---|---|
| Hava ve uzay taşıtı | 7.1 |
| Motorlu taşıt aksamı | 5.1 |
| Binek taşıt | 3.9 |
| Demir ve alaşımsız çelik | 2.5 |
| Elektrik devreleri | 2.3 |
| İlaç | 2.3 |
| Motor ve aksamı | 2.1 |
| Paslanmaz ve alaşımsız çelik | 2.0 |
| Ölçü ve kontrol cihazı | 1.7 |
| Demir ve çelik döküntüsü | 1.6 |
Bu tablodan özellikle hava taşıtlarında Fransa’nın ciddi bir pazarı olduğumuzu söyleyebiliriz. Bunun dışında motorlu taşıt ve aksamları ürün grubunda da ciddi bir ithâlat yapılmaktadır. Elektrik devreleri ve ilaç ise bu 2 ana gruptan sonra dikkat çekiyor. Demir-çelik ürünleri de önemli bir yer tutuyor.
Diğer yönde son 10 yılın toplamında en çok ihrâcat yaptığımız 10 ürün grubuna bir bakalım.
| Ürün Grubu | Toplam (Milyar ABD Doları) 2011-2020 (8 Ay) |
|---|---|
| Binek taşıt | 12.1 |
| Ev aletleri | 4.0 |
| Yük taşıtı | 3.9 |
| Motorlu taşıt aksamı | 3.5 |
| Diğer motorlu taşıtlar | 3.1 |
| Muhtelif giyim | 3.0 |
| Meyve ve kabuklu yemiş | 2.3 |
| Televizyon alıcısı | 1.8 |
| Muhtelif hazır eşya | 1.5 |
| Bayan giyim | 1.3 |
İhrâcatta ise motorlu taşıtlar açık ara önde yer alıyor. Takipte olan ev aletleri ve eşyaları ile tekstil dikkat çekiyor. Gıda ve televizyon alıcıları ise tekil olarak üst sıralarda yer alıyor.
Bu tablolarda dikkatimizi çeken; 2 ülke arasında karşılıklı olarak motorlu taşıtlarla ilgili çok ciddi bir alışveriş olduğudur. 250’ye yakın ürün grubunun olduğu tüm listeyi incelediğimizde motorlu taşıtların (hava-kara-deniz) ve aksamlarının toplam ithâlattaki payı %32, toplam ihrâcattaki payı ise %39’u bulmaktadır. Toplam dış ticârette ise bu pay %35 seviyesindedir.
Özetle;
– Fransa ile yaptığımız toplam ticâretin toplam dış ticâretimizdeki payı 30’da 1 oran ile küçümsenmeyecek boyuttadır.
– Daha da önemlisi 20’de 1’e yakın oran ile ihrâcattaki payı oldukça yüksektir.
– Fransa, dış ticâret fazlası verdiğimiz bir ülke olarak göze çarpıyor.
– Özellikle motorlu taşıtlar sanayimizin ciddi bir pazarı olarak Fransa önemli bir ülkedir.